Financial footprint of brain drain and migration for Greek Economy
Invited Talk
The Hellenic Roots association in cooperation with the National DOCUMENTATION CENTRE
October 11th 2018
“BRAIN DRAIN. The emigration of Greek scientists. Is there any hope?” at the National Documentation Centre.
The event was a great success.
“HELLENIC Roots” president Mr. Ntovas underlined in his prologue the significance of putting an end to the phenomenon of brain drain through research and innovation, technological development and synergies between industry, market and society.
“ The phenomenon of Brain Drain”, Dr- Fin. Nik. Simos
“ The effect of Brain Drain on the Greek economy”, A. Professor Dr.- Ing. Sp. Papaefthymiou.
“ Research and applied Innovation”, Professor Dr-Ing. Ant. Kladas
“ The experience of a researcher”, Mr Vas. Papanikolaou Msc, Electrical Ingenieur
After the invites talks, an interesting conversation with the audience crowned the successful day.
Snapshot from the event of Oct. 11th 2018
PUBLICATION REGARDING “BRAIN DRAIN”
Publication in the “Journal of Regional Socio-Economic Issues”, Vol. 8, Issue 3, September 2018
“Discussion on the Social and Financial Footprint of “Brain Drain” and Migration for Greece in the Decade of Crisis (2008-2017)”
Economic consequences of "BRAIN DRAIN" in the decade 2008-2016
Talk in the frames of the 3RD HAEE iNTERNATIONAL CONFERENCE
May 5th 2018
In a period of great financial pressure through dramatic austerity and uncertainty for all Greeks, but more and foremost for young people (one out of two is unemployed), with the scientists leaving massively the country (“brain drain”) and migration hitting once again the doorstep of the majority of the Greek families, in a period where the Educational budgets are drastically cut off (up to 80% for Greek Universities) and the salaries of University teachers is also significantly reduced (up to 40%), aim of this talk and the presented study was to underline the importance of education, to emphasise on the need for linking education to the market & the industry, so that Greece can overcome the negative effects of recession through the production of high added value products and services.
INVITED TALK ABOUT INNOVATION IN THE FRAMES OF THE exhibitioN “160 years MADE IN GREECE”
March 8th 2018
In the following link you can find the video recording of the talks (in Greek) of the event “Glances on innovation part 3: Development and extroversion, The role of innovation and extroversion for the development of Greek Industry":
https://diavlos.grnet.gr/room/1482?eventid=4144&vod=3914_session
My invited talk about “Innovation: the antidote to brain drain” can be found from 1:36:42 to 1:56:45 of the video recordings.
PRESENTATION OF MY STUDY ABOUT “BRAIN DRAIN” IN THE NEWSPAPER "ΚΑTHIΜΕRΙΝI" (GR)
15,3 BILLION EUROS THE COST OF BRAIN DRAIN FOR GREECE UNTIL TODAY
APOSTOLOS LAKASAS
Sunday, February 4th 2018
http://www.kathimerini.gr/946827/article/epikairothta/ellada/153-dis-to-kostos-toy-brain-drain
Το ποσό είναι αστρονομικό, ιδίως για την υπερχρεωμένη Ελλάδα. Πάνω από 15 δισ. ευρώ κόστισε η φυγή των επιστημόνων την περίοδο 2008-2016. Τόσα ξόδεψαν συνολικά το κράτος και οι ελληνικές οικογένειες για να προσφέρουν –μέσω των σπουδών– ένα καλύτερο μέλλον στη νέα γενιά. Ωστόσο, η αιμορραγία δεν είναι μόνο οικονομική. Ποιος αλήθεια πιστεύει ότι, μετά μία οκταετία πολυεπίπεδης κρίσης στην Ελλάδα, η μετανάστευση του έμψυχου πλούτου της χώρας οφείλεται μόνο στην οικονομική κρίση και στην ανεργία; Τι έχει κάνει η ελληνική πολιτεία για να αναστρέψει την εικόνα της λειτουργίας του κράτους, για να προσφέρει ένα οργανωμένο πλαίσιο ζωής στους πολίτες και δη στους νέους, για να καταπολεμήσει την αναξιοκρατία, τη φαυλότητα, την ήσσονα προσπάθεια, για να εγκαταλείψει τις μικροπολιτικές, ψηφοθηρικές πρακτικές σε όλο το φάσμα της δημόσιας διακυβέρνησης;
Ειδικότερα, σύμφωνα με πολύπτυχη μελέτη του επίκουρου καθηγητή του ΕΜΠ Σπύρου Α. Παπαευθυμίου, προκύπτει κατ’ αρχάς από την Ερευνα Οικογενειακών Προϋπολογισμών (ΕΟΠ) της Ελληνικής Στατιστικής Αρχής (ΕΛΣΤΑΤ) για το 2015 ότι η δαπάνη των νοικοκυριών για την εκπαίδευση ανέρχεται στο 3,3-3,5% των εισοδημάτων τους, ή περίπου 47 ευρώ ανά μήνα. Σημειωτέον ότι η μέση ετήσια δαπάνη όλων των νοικοκυριών το 2015 ανήλθε σε 1.419,57 ευρώ. Αρα, ανάγοντας τη δαπάνη αυτή στον οικονομικά ενεργό πληθυσμό, τον οποίο και επιβαρύνει πρωτίστως, αυτή ανέρχεται σε 1.508 ευρώ ανά έτος ή 125,67 ευρώ ανά μήνα. Και μάλιστα χωρίς σε αυτές τις δαπάνες να συμπεριλαμβάνεται η «μαύρη τρύπα» των εξόδων για ιδιαίτερα μαθήματα ή για ξένες γλώσσες ή για άλλες υπηρεσίες, που προσφέρονται χωρίς απόδειξη.
Αφαιρώντας τα κονδύλια που δίνονται για τα λειτουργικά έξοδα (μισθοδοσία κ.λπ.), καθώς και αυτά για την έρευνα, όπως αναφέρεται στη μελέτη του κ. Παπαευθυμίου, η κρατική δαπάνη για την πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια δημόσια εκπαίδευση επιμεριζόμενη ανά μαθητή φθάνει στα 1.347 ευρώ ετησίως. Ετσι συνολικά, 16.164 ευρώ είναι η μέση ετήσια κρατική δαπάνη για τη δωδεκαετή διαδρομή ενός νέου στην πρωτοβάθμια και δευτεροβάθμια εκπαίδευση. Στο ποσό των 1.347 ευρώ, αν προστεθεί στα 1.508 ευρώ της ιδιωτικής δαπάνης για εκπαίδευση, φθάνει τα 2.855 ευρώ ανά μαθητή κατ’ έτος. Πανεπιστήμια και ΤΕΙ
Στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, το ποσό αυξάνεται ακόμη περισσότερο. Σύμφωνα με την έκθεση του υπουργείου Παιδείας, με τίτλο «Η στρατηγική της Ανώτατης Εκπαίδευσης στην Ελλάδα, 2016-2020», οι τακτικοί φοιτητές το ακαδημαϊκό έτος 2014-15 στα πανεπιστήμια ήταν 180.480 και στα ΤΕΙ 99.391, συνολικά 279.871. Με βάση το κόστος της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης επί του ΑΕΠ (0,54%) η δαπάνη ανά φοιτητή ΑΕΙ (δηλαδή, στα πανεπιστήμια και τα ΤΕΙ) ανέρχεται σε 3.571 ευρώ ετησίως. Το συνολικό κόστος σπουδών για κάθε πτυχιούχο –στις 17.855 ευρώ– προκύπτει αν πολλαπλασιάσουμε την ετήσια δαπάνη ανά φοιτητή επί ν+1 έτη, που αποτελεί τον μέσον όρο φοίτησης. Αν προσθέσουμε και τις 16.164 ευρώ κρατικής δαπάνης από τη 12ετή βασική εκπαίδευσή του το τελικό ποσό που δαπανάται για την εκπαίδευση ενός επιστήμονα στις τρεις βαθμίδες εκπαίδευσης φθάνει τις 34.019 ευρώ.
Η κρίση, βεβαίως, έφερε το brain drain. Μελέτη της KPMG, με θέμα την αγορά εργασίας και τη μετανάστευση των Ελλήνων, κατέδειξε πως ο συνολικός αριθμός των Ελλήνων που έφυγαν την περίοδο 2008-2016 ανέρχεται σε περίπου 450.000. Στην πλειονότητα είχαν περάσει από κάποιο έδρανο πανεπιστημίου ή ΤΕΙ και μπορούσαν να αντιμετωπίσουν τις δυσκολίες της μετανάστευσης (αλλαγή περιβάλλοντος, δεξιότητες κ.λπ.). Επομένως, από το brain drain για το διάστημα 2008-2016, η χώρα μας είναι σαν να «χάρισε» 15,3 δισ. ευρώ στις χώρες υποδοχής των επιστημόνων μας.
«Μόνος τρόπος να ανακάμψει η Ελλάδα είναι να επενδύσει σε δραστηριότητες έρευνας και καινοτομίας, με στόχο να γεφυρώσει το χάσμα μεταξύ της παραγόμενης γνώσης και της τεχνολογικής ανάπτυξης. Για να επιτευχθεί αυτό, πρέπει να υπάρξει στενή συνεργασία του κρατικού με τον ιδιωτικό τομέα, δηλαδή τις επιχειρήσεις. Δεν γίνεται να αδιαφορούμε για τη σύνδεση της γνώσης με την παραγωγή και την ανάπτυξη. Δεν μπορούμε ως κοινωνία να σκορπάμε χρήματα, που υποτίθεται ότι επενδύουμε, για να αυξήσουμε τις δεξιότητες της νέας γενιάς με μόνο σκοπό να βολευτούν οι πολιτικά “ημέτεροι” σε μια θέση είτε στον δημόσιο είτε στον ιδιωτικό τομέα ανάλογα με το ποιος έχει “μπάρμπα στην Κορώνη”, δηλαδή είτε πολιτικό μέσο είτε γνωριμία σε κάποια επιχείρηση αντίστοιχα», παρατηρεί ο κ. Σπύρος Παπαευθυμίου.
«Δεν γίνεται να μειώνουμε τους όρους διαφάνειας στο κράτος, να καταστρατηγούμε το ΑΣΕΠ, να καταργούμε τη Διαύγεια, να μειώνουμε οριζόντια τις δαπάνες, να μην απολύουμε τους επίορκους, να μην εκδικάζουμε δικαστικές υποθέσεις σε εύλογο χρονικό διάστημα, να μην αντιμετωπίζουμε όλους τους πολίτες ισότιμα. Δεν πρέπει να είναι η φοροαποφυγή το εθνικό μας σπορ. Οφείλουμε να διαμορφώσουμε το παραγωγικό μοντέλο της Ελλάδας με ορίζοντα το 2050 και με στρατηγική να το υλοποιήσουμε», προσθέτει. Και συνεχίζει: «Υπάρχει δυνατότητα αλλαγής πλεύσης ή δεχόμαστε να καθηλωθούμε στο διηνεκές σε χαμηλού επιπέδου κρατικές υπηρεσίες, χαμηλές απολαβές και κρατικοδίαιτη επιχειρηματικότητα; Μπορούμε να αναδείξουμε τα πλεονεκτήματα της χώρας μας, υιοθετώντας τις βέλτιστες πρακτικές από την κοινωνία, την παιδεία, τον ιδιωτικό τομέα, την πολιτική;». Ερωτήματα που παραμένουν σταθερά κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης σε πρώτο πλάνο στον δημόσιο βίο, χωρίς ακόμη να έχουν απαντηθεί καταφατικά.
APPEAL to the german magazine "DER SPIEGEL"
March 2010
Dear Editor Team of “Der SPIEGEL”,
As "very old readers" of der SPIEGEL we would be very grateful - in the interest of our two countries - for a copy of the attached appeal.
With best thanks and greetings,
On behalf of the undersigned:
Dimitris C. Papamantellos
Appeal of Greek graduates of German Universities
Liebe Redaktion,
Als “Uralt-Leser” des SPIEGEL wären wir Ihnen – im Interesse unserer beiden Länder - für einen Abdruck des beiliegenden Aufrufs sehr dankbar.
Mit bestem Dank und Gruβ,
i.A. der Unterzeichneten:
Dimitris C. Papamantellos
Aufruf griechischer Absolventen deutscher Hochschulen
Seit Jahrzehnten verfolgen wir die ausgewogene Berichterstattung des SPIEGEL zu Griechenland, so auch zuletzt das Interview mit Premierminister Papandreou. In Anknüpfung daran möchten wir unserer Besorgnis zur gegenwärtigen Verschlechterung der deutsch-griechischen Beziehungen Ausdruck geben.
Unbestritten ist die Verantwortung der Athener Regierungen und ihrer Klientelen an Misswirtschaft und daraus resultierender hoher Staatsverschuldung, die das Land zum Spielball internationaler Spekulationshaie machte – mit Auswirkungen für EU-Partner und die Gemeinschaft als ganzes.
Mitschuld sind allerdings auch gewisse EU-Instanzen, die etwa bei den geschönten Wirtschaftsdaten der letzten Regierung ihre Kontrollfunktion (aus welchen Gründen auch immer) vernachlässigten. Zudem drängen die Champions der Rüstungsexporte -Frankreich und insbesondere die Bundesrepublik- Griechenland zu weiteren Waffenkäufen und stürzen es tiefer in die Schuldenspirale, anstatt durch energische Vermittlung die Kriegsgefahr in der Ägäis zu bannen. Allein dadurch würde das Budgetdefizit Athens (sowie Ankaras) um einige Prozent fallen – ebenso aber die Profite diverser Rüstungskonzerne und die Beschäftigungsquoten in den Herstellerländern. Gerade die deutsche Exportwirtschaft hält traditionell die Spitzenposition in Hellas - auch in Branchen wie Pharma, Auto- und Maschinenbau. Die Geschäfte der Elektrotechnik (Siemens!) liefen ebenfalls “wie geschmiert”… Dabei kassierten einige griechische Funktionsträger zugunsten deutscher Interessen dicke “Provisionen” - zum Schaden des griechischen Staats und Steuerzahlers. Das Volk muss nun die Rechnung zahlen und erklärt dennoch –Meinungsumfragen zufolge- zu 65% seine Bereitschaft, die dafür erforderliche rigorose Sparpolitik mitzutragen.
Kontraproduktiv – bei den Betroffenen sowie auf dem Kreditmarkt- ist es jedoch, wenn viele Kritiker im europäischen Glashaus publikumswirksam Steine auf die Griechen werfen. Insbesondere in Deutschland, scheint die Schelte der “pigs”, des “Volks der Faulenzer und Betrüger”, in Medien, blogs und politischen Zirkeln- ein neuer Sport geworden zu sein, wobei in Griechenland traumatische Erinnerungen an die Okkupation 1941-44 hochkommen, als die deutsche Besatzungspolitik als Folge eben solcher ethnischen Stereotype weiter brutalisiert wurde.Obwohl Griechenland von allen besetzten, nicht-slawischen Laendern die höchsten Verluste an Menschen und Material verzeichnete, zeigten sich die Griechen versöhnlicher als alle anderen Kriegsgegner, so bei der frühen Rückgabe der Kulturinstitute. Dennoch leistete die Bundesrepublik nur minimale Entschädigungen und keine juristische Aufarbeitung der Kriegsverbrechen. Alle deutschen Regierungen weigerten sich über die - sogar vom NS-Staat anerkannte und von der Zeitgeschichtsforschung bestätigte - Rückzahlverpflichtung der “Besatzungs-Anleihe” in Milliardenhöhe auch nur zu verhandeln. Die meisten Deutschen verdrängen diese unbequemen Fakten oder kennen sie gar nicht - anders wäre die Häme der schrecklichen Vereinfacher in manchen Medien nicht zu verstehen. Deren “antigriechische Meinungsmache” weckt aber bei nicht wenigen Griechen überwunden geglaubte antideutsche Ressentiments mit gefährlichen Konsequenzen.
Die Unterzeichneten, stellvertretend für viele andere, empfinden Deutschland bzw. den deutschsprachigen Raum als ihre zweite (geistige) Heimat, wo sie viele Jahre, auch über ihr Studium hinaus, gelebt haben und in den Jahren der Militärdiktatur 1967-74 echte Solidarität erfuhren – auch seitens namhafter Deutscher, von Böll bis Brandt.
Nun appellieren wir an die akademische Welt, die Politiker, die öffentliche bzw. die veröffentlichte Meinung Deutschlands, dem vielfach bedrängten Griechenland wiederum solidarisch beizustehen.
Eine Festigung der griechischen Position in der groβen europäischen Familie ist für alle Beteiligten von Nutzen.
For decades, we have been following the balanced reporting by SPIEGEL on Greece, including the recent interview with Prime Minister Papandreou. In connection with this, we would like to express our concern about the current deterioration in German-Greek relations.
Undisputed is the responsibility of the Athenian governments and their clientele for mismanagement and the resulting high public debt, which has turned the country into a playground for international speculation sharks, with implications for EU partners and the community as a whole.
However, some EU bodies are also to blame for neglecting their control function (for whatever reason) with regard to the glossed-over economic data of the last government. .
In addition, the champions of arms exports -France and especially the Federal Republic of Greece push for more arms purchases and plunge it deeper into the debt spiral, instead of banishing the threat of war in the Aegean by energetic mediation. This alone would reduce the budget deficit of Athens (and Ankara) by a few percent - as well as the profits of various arms companies and the employment rates in the producing countries. The German export industry traditionally holds the leading position in Hellas - even in sectors such as pharmaceuticals, automotive and mechanical engineering. The business of electrical engineering (Siemens!) Also ran "like clockwork" ... It received some Greek officials in favor of German interests thick "commissions" - to the detriment of the Greek state and taxpayers. The people now have to pay the bill, and nevertheless, according to opinion polls, 65% declare their willingness to support the necessary rigorous austerity measures.
However, it is counterproductive - for those affected and on the credit market - when many critics throw stones at the Greeks in the European glasshouse. Especially in Germany, the scolding of the "pigs", the "people of idlers and deceivers" in media, blogs and political circles seems to have become a new sport, with traumatic memories of the occupation in Greece coming up in 1941-44 Although Greece was further brutalized as a result of such ethnic stereotypes.
Although Greece suffered the highest losses of people and material from all occupied, non-Slavic countries, the Greeks were more conciliatory than any other opponent of the war, such as the early return of cultural institutes. Nevertheless, the Federal Republic provided only minimal compensation and no legal processing of war crimes.
All German governments refused to negotiate - even by the Nazi state recognized and confirmed by contemporary history research - repayment obligation of the "crew bond" in the billions of dollars even negotiate. Most Germans suppress these inconvenient facts or do not know them at all - otherwise the malice of the terrible simplifiers would not be understood in some media. Their "anti-Greek opinion-making" awakens however in not a few Greeks overcome believed anti-German resentment with dangerous consequences.
The undersigned, representing many others, consider Germany or the German-speaking world as their second (spiritual) home, where they lived for many years, even beyond their studies, and in the years of the military dictatorship of 1967-74 experienced genuine solidarity - too by well-known German, from Böll to Brandt. Now we appeal to the academic world, the politicians, the public and / or the published opinion of Germany, in turn, to assist the often beleaguered Greece in solidarity.
Strengthening the Greek position in the large European family is beneficial to all concerned.
Unterzeichnete / Undersigned
-Dipl.-Ing. Emmanuel Agrimakis, Kreta
-Ass. Prof. Dr. phil. Sophia Aneziri, Univ. Athen
-Dipl.-Ing. Soulis Apostolopoulos, Athen
-Prof. Dr.phil. Kostas Bourazelis, Univ. Athen, Präsident FB Geschichte/Archäologie
-Dr.-Ing. Emmanouil Bouzakis, CE.R.T.H., Thessaloniki
-Prof. Dr.-Ing. Dr. h.c Konstantin-Dionysios Bouzakis, Aristoteles Universität Thessaloniki
-Prof. Dr. phil. Angelos Delivorrias, Direktor Benaki-Museum Athen
-Prof. Dr. rer. nat. Emmanuil Frangoulis, Univ. Athen, Präsident FB Biologie
-Prof. Dr. Christos Hadziiossif, Univ. Kreta / Direktor Mediterranes Forschungsinstitut
-Prof. Dr. phil. Athanasios Kalpaxis, Univ. Kreta
-Prof. Dr. jur. Ioannis Karakostas, Vize-Rektor Univ. Athen
-Lektor Dr. phil. Evangelos Karamanolakis, Univ. Athen
-Prof. Dr. phil. Olga Katsiardi-Hering, Univ. Athen
-Prof. Dr.-Ing. Theodoros Kermanidis, Universität Patras
-Prof. Dr.phil. Georgia Kokkorou-Alevra, Univ. Athen
-Prof. Dr. phil. Varvara Koutava-Delivoria, Univ. Athen
-Dipl.-Ing. Odysseus Lambropoulos, Athen
-Dr. rer. nat. Eleni Lambropoulos-Fleischer, Univ. Athen
-Ass. Prof. Dr. phil. Kostas Loulos, Univ. Athen
-Prof. Dr.-Ing. Vasilis Makios, Universität Patras
-Prof. Dr.-Ing. Dinos Makropoulos, Universität Patras
-Assoc. Prof. Dr. rer. nat. Sophia Mastronikoli, Univ. Athen
-Prof. Dr. phil. Konstantina Mentzou-Meimari, Univ. Athen
-Prof. Dr.-Ing. Panayiotis Nikolopoulos, Universität Patras
-Dipl.-Ing. Konstantin Pachiadakis, Kreta
-Prof. Dr.-Ing. Spyros Pantelakis, Universität Patras
-Dr.‑Ing. Spyros A. Papaefthymiou, Athen
-Prof. Dr.-Ing. habil. Dimitris K. Papamantellos, Universität Patras
-Dipl. Psych. Maria Papanika, Acharnai
-Prof. Dr.-Ing. Byron Papathanassiou, Aristoteles Universität Thessaloniki
-Assoc. Prof. Dr. phil. Grigoris Psallidas, Ionische Universität Korfu
-Ass. Prof. Dr. phil. Kostas Raptis, Univ. Athen
-Dr.-Ing. George Rentizelas, Volos
-Dr. Penelope Schobinger-Papamantellos, ETH Zürich
-Dr. rer. nat. Kalliope E. Sekeris, Nationales Forschungsinstitut Demokritus, Athen
-Dr. med. Dipl. Psych. Irene Oikonomou-Stamatakis, Chefärztin Metropolitan Hospital
-Prof. Dr. jur. Michalis Stathopoulos, ehem. Rektor Univ. Athen
-Dr. phil. Stavros Vlizos, Benaki-Museum Athen
-Dr. rer. nat. Evangelia Vretou, Hellenisches Institut Pasteur, Athen
-Prof. Dr. phil. Georgios Xiropaidis, Univ. Athen
-Prof. Dr.-Ing. Angelos Zachariadis, Aristoteles Universität Thessaloniki
-Dipl.-Ing. Sakelarios Zervos, Kalymnos
PUBLICATION OF THE APPEAL IN THE GERMAN NEWSPAPER "SÜDDEUTSCHE ZEITUNG"
March 30th 2010
